Reageerder Guido plaatste in een commentaar op een eerder bericht een link naar bovenstaande grafiek. Die grafiek is interessant genoeg om even apart te vermelden. Zoals te zien is er wel degelijk nog een stijgende trend sinds 1997 ook al is de stijging wel minimaal (noot: Guido gebruikte de jaargemiddelden)
Ik heb even teruggekeken wat David Whitehouse precies schreef in zijn bericht vorige week. Hij liet daarin geen trendlijnen zien maar alleen dit plaatje:
Begin- en eindpunt zijn gelijk en op het oog is er geen trend. De trendanalyse van Guido is dus een nuttige aanvulling. Whitehouse verwoordde het slim door op te merken: “The recent temperature standstill is very evident. There is no statistical case to be made for a global temperature increase in the past 15 years.”
Maandag in een vervolgbericht in reactie op Met Office plaatste Whitehouse de grafiek in een andere layout:
Whitehouse erkent daarin wel dat er een minimale trend is:
The Met Office says that the world has warmed by 0.03 deg C per decade since 1997 based on their calculation of the gradient in the Hadcrut4 dataset. But what the Met Office doesn’t say is that this is statistically insignificant. The gradient of the trendline in Hadcrut4 is very sensitive to the start and end dates used as temperatures vary significantly month-to-month, so the Met Office is being misleading in quoting trendlines for a particular start and end date without taking into account how the scatter of the data, the errors in the temperature measurements, and short-term changes affect the statistical confidence in the resulting trendline.
Trendlines from 1997 to August 2012 vary between 0.04 to 0.02 deg C per decade with an associated error of 0.04 deg C per decade. This has to be considered along with the error in annual global temperature measurements of 0.1 deg C. Hence there is no case to be made for a statistically significant increase in global temperatures as given in the Hadcrut4 dataset between 1997 and August 2012.
Wie dit leest en ’teugen’ de claim van Whitehouse is over een stilstand in de laatste vijftien jaar begint nu hard te lachen en denkt: ‘Die Whitehouse schiet in zijn eigen voet.’ Victor Venema verwoordde deze gedachte in een eerder commentaar:
Marcel, een bezoeker van Skeptical Science schat dat de trend een onzekerheid heeft van: “Trend: 0.071 ±0.166 °C/decade (2σ), a 2σ range of -0.095 to 0.237.” Dus een trend van 0.2°C per decade past nog. En hij heeft daarbij nog niet meegerekend, dat het geen willekeurige periode is, maar één die er op is uitgezocht om geen trend te tonen.
Ik denk dat we er allemaal over eens zijn dat de onzekerheden rond de trend behoorlijk zijn. Het zou alleen mooi zijn als Venema en andere klimaatonderzoekers Met Office, NOAA of GISS daar ook eens op zouden wijzen als die een nieuw recordjaar aankondigen. Toen 1998, 2005 en 2010 achtereenvolgens als records werden aangekondigd hoorde ik niemand (van de mainstream klimaatonderzoekers) publiekelijk klagen over het feit dat gegeven de onzekerheden het benoemen van zulke records tamelijk ‘misleidend’ is of ‘bizarre spin’, de termen die nu de ronde doen i.v.m. de claim dat er 15 jaar geen opwarming is.
Significant
Guido merkte net aan de telefoon op (noot: bellen kan zo nu en dan een welkome onderbreking zijn van elkaar ‘bestoken’ via internet) dat een korte termijn trend niet snel statistisch significant is. In dit verband zijn ook uitspraken van Phil Jones van de afgelopen jaren interessant. In zijn eerste interview met de BBC na climategate gaf hij toe dat de opwarming sinds 1995 niet significant was, maar toen de cijfers van 2010 binnen waren noemde hij de opwarming inmiddels wel statistisch significant. Lucia Liljegren onderzocht deze laatste claim van Jones en bevond hem te licht:
If we use HadCrut, trend since 1995 does not yet look statistically signficant to me. I don’t think this lack of significance has great scientific importance– I’m sure it will eventually be significant, but Phil Jones needs to wait a few more years.
Ik zal Lucia eens vragen of ze bereid is deze analyse te herhalen met de HadCrut4-data en bijgewerkt tot het heden.
Venema merkt op dat de huidige waargenomen trend de trend van 0,2 van de modellen nog niet uitsluit. Liljegren heeft daar de laatste tijd veel over geblogt, gebruik makend van de GISS-data. De meest relevante is deze. Daarin staat deze grafiek:
Excuses voor de complexiteit van het plaatje. De zwarte lijn is de waargenomen trend vanaf het betreffende jaar tot heden. Die trend zie je na 1990 al langzaam teruglopen. De grote vraag is echter wat de ‘juiste’ onzekerheidsmarge is rond deze trend. Met deze sleutelvraag houdt Liljegren zich nu al een aantal jaar bezig. Hoe dan ook, ze concludeert nu dat de trend sinds 2001, 2002 en 2003 (de drie paarse bolletjes rechts bovenin, die op de 2σ grens duiden) significant afwijkt van de modeltrend van 0,2 graden per tien jaar (de horizontale blauwe stippellijn). De trend vanaf 1997 ligt boven deze blauwe lijn en wijkt dus niet statistisch significant af.
Persoonlijk denk ik dat dit soort analyses (modellen versus observaties) wetenschappelijk gezien het meest relevant zijn. Die suggereren dat het klimaat zich de laatste 11-12 jaar anders ontwikkelt dan de modellen hadden verwacht. Dit vraagt om een verklaring en er verschijnen de laatste jaren dan ook geregeld studies over. Ik zeg ‘het blijven interessante tijden’.
Nog even doorgaan en dan hebben we toch weer een hockeystick, alleen de andere kant uit.
@ Marcel Crok Wellicht kun je die Lucia tevens vragen of ze onzekerheid van de trend van de klimaatmodellen over dezelfde periode weergeeft in haar grafiekje en dan eveneens gebaseerd op maanddata. Als ik de onzekerheid bereken van de 22 A1B klimaatmodellen over de periode van die grafiek, 1975 t/m 2005 en gebruik maak van de jaardata, krijg ik foutmarges (95%) die variëren van ±0.02 t/m ±0.11°C/decennium. De trends voor de A1B modellen variëren van 0.12 t/m 0.29 °C/decennium. De modellen suggereren dus dat de fout in de trend behoorlijk groot kan zijn over een dergelijke korte periode. Het gemiddelde… Lees verder »
Wie dit leest en ‘teugen’ de claim van Whitehouse is over een stilstand in de laatste vijftien jaar begint nu hard te lachen Ik moest vooral om deze zin van Whitehouse lachen: “the Met Office is being misleading”. Ik denk dat we er allemaal over eens zijn dat de onzekerheden rond de trend behoorlijk zijn. Het zou alleen mooi zijn als Venema en andere klimaatonderzoekers Met Office, NOAA of GISS daar ook eens op zouden wijzen als die een nieuw recordjaar aankondigen. Zijn onzekerheden rond de trend hetzelfde als onzekerheden rond een recordjaar? Ik krijg de indruk dat je weer… Lees verder »
In 2009 schreef Phil Jones nog in een van z’n Climategate emails: ‘Bottom line: the “no upward trend” has to continue for a total of 15 years before we get worried.’ Dus tijd om bezorgd te worden. Bezorgd waarvoor overigens? Dat de aarde niet genoeg opwarmt, of omdat de CAGW theorie wel eens een luchtbel blijkt te zijn?
Neven’s dogma: opwarming = antropologisch, afkoeling = natuurlijk.
Ben onder de indruk van de precisie van de analyse… Ik koppel terug naar eerdere recente threads en bijdragen van Lennart en Jos. Ik zou willen analyseren hoe de verdeling van de warmte over de aarde zich heeft gemanifesteerd. Als 90% van de “energy imbalance” in de inerte oceaan terecht komt (OHC) en soms toch weer wordt uitgewisseld met de atmosfeer dan heeft dat wisselende effecten. De “global temperature” is slechts een van de parameters van klimaatverandering. De opwarming van de oceanen (en verzuring) vormt het tweede klimaatprobleem. En bespreek a.u.b. ook de grote verschillen tussen het noordelijk en zuidelijk… Lees verder »
Als ik een zuur in een alkalische oplossing meng, dan noem ik dat neutraliseren. Maar “verzuring” klinkt veel alarmerender.
Stikstof- en zwaveldeponie op humus, dat is verzuring.
Hans Erren, In reactie op je opmerking over ‘neutraliseren’ versus ‘verzuren’: http://www.epoca-project.eu/index.php/what-is-ocean-acidification/faq.html Ocean acidification refers to the process of lowering the oceans’ pH (that is, increasing the concentration of hydrogen ions) by dissolving additional carbon dioxide in seawater from the atmosphere. The word “acidification” refers to lowering pH from any starting point to any end point on the pH scale. This term is used in many other scientific areas (including medicine and food science) to refer to the addition of an acid to a solution, regardless of the solution’s pH value. For example, even though seawater’s pH is greater than… Lees verder »
Zie bijvoorbeeld ook dit bericht over de snelheid van verzuring, op basis van wetenschappelijk rapport uit 2009 van meer dan 100 Europese experts: http://www.guardian.co.uk/environment/2009/dec/10/ocean-acidification-epoca The world’s oceans are becoming acidic at a faster rate than at any time in the last 55m years, threatening disaster for marine life and food supplies across the globe, delegates at the UN climate conference in Copenhagen have been warned. A report by more than 100 of Europe’s leading marine scientists, released at the climate talks this morning, states that the seas are absorbing dangerous levels of carbon dioxide as a direct result of human… Lees verder »
Als Met Office inderdaad voor haar bericht de dataset crutem4 heeft gebruikt dan betreft het dus alleen de temperaturen op het land. De crutem4-data (maandelijks) op de KNMI Climate Explorer lopen tot 1 september 2012. Als je de 16 jaar uit het bericht letterlijk neemt dan start de reeks dus op 1-9-1996 en eindigt op 1-9-2012. Trend over de gehele periode is dan 0,09 °C (= 0,06 °C/decennium) . Normaler is om een reeks vanaf 1 januari te laten lopen. Voor de reeks 1-1-1997 tot 1-1-2012 is er dan een trend van 0,11 °C ( = 0,069 °C). Zo zie… Lees verder »
@Lennart van der Linde:
Een optimistische realist zou zeggen: wat zit de natuur toch mooi in elkaar: verzuring wordt op den duur tegengegaan door verbindingen met de grote hoeveelheid kalk die, uit voorzorg, in miljoenen jaren is opgebouwd in koraalriffen.
Koralen zijn stokoude beestjes die hebben al een aantal massauitstervingen overleefd, daar kan een beetje neutraler zeewater best wel bij.
“Delicate balance”, echt niet, de dagelijkse PH-variatie binnen een gemiddeld atol is al vele malen hoger dan de verwachte minieme mondiale afname. Google maar eens naar de PH-variatie van de inlaat van het Monterrey zeeaquarium.
@Boels/Hans Erren Het is een misverstand om te denken dat de gemiddelde gestage stijging van de H3O+ concentratie (daling pH) het probleem betreft met betrekking tot de ocean acidification en al helemaal dat door de grote dagelijkse variatie in pH de verzuring van de oceanen eveneens geen problemen voor het zeeleven kan opleveren. Door de toename van CO2 in de atmosfeer verschuiven alle chemische evenwichten in de oceanen waarbij de H3O+ en HCO3- concentratie stijgen en de CO3(2-) concentratie daalt. Simpele chemie. Dat laatste wordt ‘op den duur’, op een tijdsschaal van 5000 tot 10.000 jaar, inderdaad gecompenseerd door het… Lees verder »
Het spijt me dat ik (tussen haakjes)verzuring noemde op 16 oktober.
het onderwerp is met de bijdrage van Jos nu perfect afgerond!
Toch ben ik echt geinteresseerd in de balans tussen de lopslag van warmte in oceanen (niet homogeen gemixt; duidelijke stratificatie; en verstoringen hiervan) en de atmosfeer (redelijk homogeen gemixt).
Wat zegt de wetenschap?
De opwarming van de aarde is niet gestopt, maar blijkbaar lukt het niet om de Telegraaf te overtuigen: http://ejoschrama.blogspot.nl/2012/10/opwarming-aarde-is-niet-gestopt.html
“The Hadcrut 4 figures that show a ‘pause’ in warming lasting nearly 16 years are drawn from more than 3,000 measuring stations on land and at sea. Hadcrut 4 is one of several similar global databases that reveal the same thing: that since January 1997 there has been no statistically significant warming of the Earth’s surface. Between 1980 and the end of 1996, the planet warmed at a rate close to 0.2 degrees per decade. Since then, says the Met Office, the trend has been a much lower 0.03 degrees per decade. However, world average temperature measurements are subject to… Lees verder »
“..that since January 1997 there has been no statistically significant warming of the Earth’s surface.” Een krant die aan statistiek doet. Met dezelfde bril van 15 jaar, uitgaande van de HadCRUT4 data, had je de volgende krantenberichten kunnen zien de afgelopen 40 jaar: Oktober 1988: Een statistisch significante en forse opwarming van +0.23 ± 0.17 °C/decennium, het broeikaseffect slaat toe. Augustus 1994: Gelukkig, het was allemaal onzin dat broeikaseffect. De opwarming is voorbij, want dat beetje stijging van +0.08 ± 0.13 /decennium is niet statistisch significant meer. April 2007: De opwarming van de aarde loopt uit de hand, een statistisch… Lees verder »
Nee jos
0.03 +/- 0.4, heb ik in mijn Meten in de fysica colleges geleerd, hoor je te schijven als 0.0 +/- 0.4.
nul dus.
En al zes klimaatmodellen kunnen deze statistische variatie niet modelleren. En laten dat nu net allemaal hete modellen zijn.
http://rankexploits.com/musings/2012/observations-v-models-model-weather/
Ok Hans, sinds januari 1970 t/m nu is de trend in HadCRUT4 +0.2 ± 0.0 °C/decennium.
Over die berekening aangaande die modellen hebben we het al gehad en om het maar te herhalen, die Lucia is de foutmarge in de trends van de oppervlaktetemperaturen ‘vergeten’.
https://destaatvanhet-klimaat.nl/2012/10/10/15-jaar-geen-opwarming/#comment-2614
0.03 +/- 0.4, heb ik in mijn Meten in de fysica colleges geleerd, hoor je te schijven als 0.0 +/- 0.4.
God, wat kinderachtig. Het gaat jou echt puur en alleen om gelijk krijgen, hè? Vertel eens, waar heb je dat als superioriteitscomplex verhulde minderwaardigheidscomplex opgelopen? :-D
Er ontbreken een paar grafieken, het 2e en 3e plaatje. De link is verdwenen.
@Jos: Hoeveel opwarming? Bij een vorig artikel n.a.v. het bericht in The Daily Mail werd gebruikt gemaakt van de reactie van het Met Office. Volgens het Met Office is er nog wel degelijk een temperatuurstijging als men een langere periode in ogenschouw neemt, echter niet van 0,2 maar van ongeveer 0,16 graden per decennium. Bij de reactie van Met Officie stond deze grafische weergave afgebeeld waarin de jaren vanaf 1900 in aflopende volgorde van gemiddelde temperatuur staan: http://metofficenews.files.wordpress.com/2012/10/ranked_combined.png Wat mij nu interessert is of men dezelfde trend houdt als men een andere referentieperiode gebruikt. Met Office gebruikt in de afbeelding… Lees verder »
@Jos: Ik zie nu pas dat die 0,2 graden per decennium die u noemt geldt voor de periode 1970 – 2011. HadCrut komt op 0.16 per decennium uit voor de periode 1979 – 2011. Ook hier is de keuze van de periode kennelijk sterk bepalend voor het beeld dat men creëert.
‘Oceaanverzuring’ als bedreiging voor leven in zee is een hoax, hoe stellig dat ook klinkt. Het idee dat het leven in zee ten onder zou gaan stemt niet overeen met waarneming. Alleen met ad hoc labproeven waarbij men in korte tijd de concentratie verdrievoudigd en dus een stresspuls toevoegt. Dan nog laten vele organismen een positieve reactie zien De toename van HCO3 is juist gunstig, en wordt voor vele belangrijke organismen als coccolithoforen aangewend voor skeletopbouw. Dus itt wat onderzoeksgeld-geile ‘experts’beweren, mogen we a. aannemen dat de chemie goed is begrepen en dat en pH-daling een feit is b. er… Lees verder »
@Neven
Kinderachtig is, als statistisch is aangetoond dat er 16 jaar geen significante trend is, toch blijven roepen dat de trend positief is.
Komtie:
We have to offer up scary scenarios, make simplified, dramatic statements, and make little mention of any doubts we might have.
@Fred Versteeg Even wat naar boven scrollen, naar mijn reactie van 22-10 19:14 uur, dan had je kunnen lezen dat ik het volgende schreef: “..sinds januari 1970 t/m nu is de trend in HadCRUT4 +0.16 ± 0.03 °C/decennium.” Hans Erren vond dat ik dat moest afronden, vandaar die 0.2. Dat het daarmee dan niet bepaald duidelijker wordt, blijkt wel uit je reactie. Sinds januari 1979 is die trend over HadCRUT4 eveneens +0.16 °C/decennium, de foutenmarge neemt wel wat toe (kortere periode) naar ± 0.04 °C/decennium. Je vraagt je af wat er gebeurt met de Met Office grafiek als men een… Lees verder »
@RZ “Het idee dat het leven in zee ten onder zou gaan stemt niet overeen met waarneming.” Dat alle leven in de zee ten onder zal gaan, klinkt wel erg alarmistisch. Dat heb je in ieder geval niet van mij, het is echter niet bepaald correct om te denken dat al die veranderingen in de chemie van de oceanen geen enkele invloed zullen hebben. Zoals altijd zullen er winnaars en verliezers zijn, echter het is onjuist om te stellen dat een toename van HCO3(-) juist gunstig is voor veel zeeorganismen. De meeste organismen bouwen hun skeletten op op basis van… Lees verder »