Kees le Pair stuurde me onderstaand persbericht over een nieuw rapport dat hij opstelde en ook naar de Tweede Kamer stuurde. Ik heb delen van het rapport gelezen. Het is degelijk en grondig werk. De hoofdconclusie moge duidelijk zijn: windstroom valt tegen.
Het is al langer bekend dat windmolens maar ongeveer een kwart van hun maximale vermogen opleveren op jaarbasis. Vervolgens moet echter nog in ogenschouw worden genomen dat de back-up die nodig is als het niet waait het rendement van de back-up centrales lager maakt.
Volgens het rapport maken CBS-cijfers het nu voor het eerst mogelijk om te bepalen hoe groot het effect is van het verlaagde rendement van met name gasgestookte centrales die een tekort aan windstroom moeten ondervangen. Le Pair concludeert dat uiteindelijk een rendement overblijft van het windpark van 8,7%. Bedenk de eerstvolgende keer dat een nieuw windpark wordt aangeprezen met de tekst “kan 100.000 huishoudens van stroom voorzien” dat het er in werkelijkheid maar 8700 zijn.
Hieronder volgt het volledige persbericht:
WINDSTROOM VALT TEGEN.
In een rapport dat deze week werd gestuurd aan de Minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en aan de Vaste Commissie van de Tweede Kamer, is aangetoond dat de bijdrage die windmolens leveren aan de besparing van fossiele brandstof en aan vermindering van uitstoot van CO2 in de atmosfeer vijf keer zo weinig is als tot nu toe werd aangenomen. Windmolens zijn daardoor een enorme verliespost waar nauwelijks voordeel tegenover staat.
Tot nu toe bestreden voor- en tegenstanders van windstroom elkaar op basis van modelberekeningen bij gebrek aan directe gegevens. Daaraan lijkt nu een eind te zijn gekomen. De productie van ‘hernieuwbaar’ geproduceerde stroom is thans zo groot dat zij in voldoende mate zichtbaar is in de nationale statistieken die het CBS over de stroomproductie verzamelt en op Statline publiceert.
Uit die gegevens blijkt dat de windparken in Nederland inderdaad produceren zoals verwacht. Zij maken gemiddeld ongeveer 23% van de stroom, die zij maximaal zouden kunnen leveren. (Maximaal wil zeggen: indien het altijd goed zou waaien en de molens nooit voor reparatie buiten bedrijf zouden zijn.) Tot nu toe ging men er vanuit dat die stroom gewone, conventioneel gemaakte elektriciteit zou vervangen en daarmee de fossiele brandstof – en CO2 uitstoot – die daarvoor nodig is zou besparen. Technici ruzieden onderling over de vraag in hoeverre zo’n besparing reëel was? De onregelmatig inkomende windstroom beïnvloedt het rendement van de conventionele eenheden, die de windvariabiliteit moeten corrigeren. Hierdoor neemt hun brandstof verbruik toe en vermindert de besparing. Voorstanders van windelektriciteit meenden dat die vermindering met enkele procenten verwaarloosbaar was. Tegenstanders schatten hem hoger in.
Uit de CBS-cijfers blijkt nu dat de fossiele brandstof besparende stroom niet 23% maar slechts 8,7% van de maximale opbrengst groot is.
Het rapport wijst er op, dat de CBS-statistiek alleen gegevens bevat over de verbruikte brandstof tijdens de stroomproductie. De conventionele stroomproductie is opgebouwd – en zij is toerijkend – voor een adequate stroomvoorziening. Er moet immers ook voldoende elektriciteit zijn wanneer het een tijd niet waait. Windmolens worden toegevoegd om brandstof te sparen. Dan is de vraag gerechtigd in hoeverre zij dat doen? Dus moet men ook de energie in rekening brengen, die nodig was om de molens te bouwen, te installeren en om ze aan te sluiten op het net. Daarbij moet ook nog worden opgeteld de energie nodig voor de aanpassingen die aan het hoogspanningsnet worden aangebracht, zoals net uitbreiding en hoogvermogen verbindingen met buurlanden waaronder onderzeese kabels naar Noorwegen en Engeland. Het rapport concludeert dat verrekening van die energie-investering bovengenoemde 8,7% verder reduceert tot 4,1%. Hiermee is de besparing ruim 5 keer zo klein als voorheen werd aangenomen.
Verdere uitbreiding van het windvermogen zou allengs de besparing tot nul reduceren en doen omslaan in vergroting van de fossiele brandstofinzet.
De auteur schat in een begeleidende brief aan de Tweede Kamer dat hierdoor de extra jaarlijkse kosten van de geplande windmolen uitbreiding ruimschoots de kosten van bijv. de huisartsenzorg in het land overtreffen. (‘Extra’ betekent boven wat een zelfde stroomvoorziening door middel van enkele gasgestookte eenheden zou vergen.)
Dr. C. le Pair, Nieuwegein
“maken CBS-cijfers het nu voor het eerst mogelijk hoe groot het effect is” In deze zin ontbreekt iets.
Met “toerijkend” rekent LePair zich te reik.
Windmolens zijn natuurlijk ondingen die niets opleveren. Wat mij opvalt in het artikel van Le Pair: 1)Er wordt beweerd dat windmolens gemiddeld 23% kWh/h geven van het maximale vermogen in kW i.e. bij maximaal toegestane wind gedurende 24 uur per dag en 7 dagen per week etc. En Le Pair zegt dat het komt doordat het niet altijd waait en dat men ook onderhoud moet doen. Die 23% zou gemeten zijn. Het komt mij wat hoog over. Op land is het cijfer 17% en er wordt beweerd dat men op zee 22% zou kunnen halen. Ik ben het natuurlijkvolkomen eens… Lees verder »
Uitstekende analyse van Theo Wolters:
http://climategate.nl/2012/08/20/netto-vermogen-van-windmolens-veel-lager-dan-aangenomen/
Wat zijn dan de gevolgen hiervan wanneer mensen steeds meer zonnepanelen op de daken gaan plaatsen?
Dat heeft dan hetzelfde gevolg wat betreft de inefficiënte inzet van reguliere energiecentrales. Daarmee wordt reguliere stroom per KWh duurder, waardoor het nog meer loont om zonnepanelen op het dak te plaatsen => dus uiteindelijk alle daken vol met zonnepanelen.
Of ga ik nu even te snel?
Net als ‘in de politiek’,’rekenen’partijen zich zelf rijk en de anderen arm,
met hyperbool-redeneringen en op het ‘niveau’van één of hooguit 2 algebraïsche vergelijkingen. Zonder een integrale Europese aanpak, met uitwisseling tussen
Noord en Zuid Europa(ultra HS-verbindingen,gelijkspanning)en geografisch gespreide accumulatie-capaciteit(b.v.Pumpspeicherwerke),is een transitie naar zon en wind in de orde van grootte van enkele tientallen procenten (economy of scale)technisch/economisch(vervroegde afschrijvingen,leveringszekerheid,regel- en piekvermogen,frequentie- en net-stabiliteit,enz.) niet haalbaar.
Meetgegevens Australië trekken zelfde conclusie als Le Pair: http://www.theaustralian.com.au/national-affairs/hopes-of-slashing-greenhouse-emissions-just-blowing-in-the-wind/story-fn59niix-1226462745494
http://www.deingenieur.nl/nl/nieuws/19369/milieuwinst-windstroom-valt-tegen.html
Ik heb niet alles zelf nagerekend, maar ik lees hier een plausibel betoog dat stelt dat Le Pair meerdere fouten heeft gemaakt in zijn analyse: http://www.gemeynt.nl/nl/blog/2012/08/31/slordig-denken-over-windenergie-geeft-onjuiste-conclusies/ En iets anders: wat denk je van de gebeurtenissen aan de Noordpool? Er ligt nu minder dan een kwart van het tot voor kort gebruikelijke volume aan zeeijs. Zelfs de meest pessimistische ‘alarmisten’ hadden dat niet zien aankomen, en jij al helemaal niet. Tijd om je ideeën bij te stellen? Je weet dat de opwarming enorm toeneemt zodra het ijs weg is, doordat niet 4 maar 70 procent van de zonne-energie in warmte wordt… Lees verder »
Oei, daar heb ik inderhaast de verkeerde percentages genoemd. Zee-ijs weerkaatst 50 tot 70 procent van de zonne-energie, open zee ongeveer 6. dus ‘niet 4 maar 70 procent’ hierboven moet zijn ‘niet 40 maar 94 procent’. Bron: http://nsidc.org/cryosphere/seaice/processes/albedo.html
De berekeningen van Le Pair zeggen niets over het effect van fluctuerend bedrijf (van bijvoorbeeld windmolens) op rendementen van STEG’s e.d.. Dat kan ook niet op basis van macro-cijfers van het CBS. Le Pair gebuikt de term ‘effectiviteit brandstofbesparend potentieel’. Die effectiviteit is volgens hem geen 100%. Le Pair leidt in zijn ‘model’ af dat dat verlies maar liefst bijna 30% zou zijn (effectiviteit slechts 70,6%), en zelfs nog hoger. En dat heeft natuurlijk enorme consequenties voor de opbrengst van windmolens. Helaas voor Le Pair heeft hij echter helemaal geen effectiviteitsverlies van windmolens berekend. Zijn ‘model’ (de appendix bij zijn… Lees verder »
@Elmar Veerman, wat is dat “tot voor kort gebruikelijke volume” eigenlijk? Alle berichten gaan over satelliet vergelijkingen van de laatste 30 jaar…30 jaar! Wie verteld mij wat het “gebruikelijke volume” is in 1950, 1930, 1816, 1217 enz?
Ik lees nu ook de bijlage bij het rapport van Le Pair. Als ik uit ga van effectiviteit van slechts netto 70,6% winst bij besparing blijf ik met een paar vragen zitten. Inzet van biomassa voor productie electriciteit zou 100% effectief zijn. Dat kunnen we er dan van aftrekken. De bespraring op fossiele brandstof bij inzet van wind is dan toch 70,6% van de prodoutie uit windenergie. Na aftrek van 20% voor investering in deze het realiseren van deze windenergieproductie blijft er volgens mij toch nog 50,6% aan besparing over. De vraag is natuurlijk welke centrales en welke brandstofmix wordt… Lees verder »
Bert (#12): lees mijn reactie en appendix 1 nog eens goed: op de eerste plaats – en dat is kern van de fout – slaat die 70,6% die in appendix 1 wordt berekend helemaal niet op een effectiviteit (van wat dan ook!). Het is die verhouding van 39,4/55,8 die niets te maken heeft met windmolens, kernenergie, of wat dan ook. Het rolt altijd uit die berekening. Le Pair zegt echter zomaar dat het betrekking heeft op een effectiviteit, c.q. die van hernieuwbare energie (omdat dat in de voorbeeld berekening zit; doe je die berekening met kernenergie, dan komt er ook… Lees verder »
Aart,
In de appendix 1 staat de formule N=E/I. Lepair geeft dan formules voor N, E en I als trendlijn, afhankelijk van het jaar. Helaas geld voor geen enkel jaar dat mbv die formule N=E/I…
Daarna rekent Lepair verder met deze formules. Volgens mij komt het er op neer die hij eerst N=E/I gebruikt, maar daarna verder rekent met N=(dE/dY) / (dI/dY). Mijn middelbare school wiskunde zegt dat dat niet klopt.
Gezien de bovenstaande reacties: tijd om toe te geven dat dat rapport van Le Pair niet deugt, Marcel? Want nu lijkt het alsof je zijn foutieve conclusies deelt.
Als Le Pair goed zit en bovenstaande niet klopt dan moet het toch niet moeilijk zijn voor hem om dat hier uit te leggen lijkt me.
Guido, Elmar, ik heb weinig tijd gehad om dit op de voet te volgen. OP energieexpert.nl is er meer discussie en daar heeft Le Pair in ieder geval een keer gereageerd, zie http://www.energieexpert.nl/energiemix/lekker-tegen-de-wind-in Onder een bericht daar van Theo Wolters is ook veel discussie: http://www.energieexpert.nl/energiemix/netto-vermogen-van-windmolens-veel-lager-dan-aangenomen bv Theo Wolters zegt op 02-09-2012 | 14:47 uur : @Jos De CBS cijfers tonen – keihard – aan dat er tussen 1998 en 2010 veel minder brandstof bespaard is dan te rijmen valt met de bijgeplaatste wind. Voor wie dure duurzame energiebronnen voorstaat om daarmee het fossiele gebruik en de CO2 uitstoot te verminderen,… Lees verder »
“Net zo min als het laatste woord gezegd is over de vraag of het klimaat verandert door CO2” Nee, het laatste woord is er niet over gezegd. Dat CO2 het klimaat verandert, staat echter wel vast, dat weet jij net zo goed als ik. Het lijkt er vaak op dat er maar iemand hoeft op te staan die iets beweert, om mij te overtuigen, maar zo is het niet. Het lijkt er soms op dat het bij jou niet uitmaakt hoe veel valide argumenten het tegendeel van jouw stellingen aantonen, toegeven dat je het mis had blijft blijkbaar erg moeilijk.… Lees verder »
@Elmar
De vraag is natuurlijk hoeveel het klimaat verandert door CO2, en of de veranderingen schadelijk zijn. Wat ik van de analyse van Gerard Tol begrijp, is dat tot 2075 de effecten zelfs netto gunstig zijn.
63 jaar is nog ruim genoeg tijd om kernfusie draaiend te krijgen, en dan kunnen onze achterkleinkinderen zelf benzine maken uit Co2.
^Gerard^Richard
Graag even terug naar het originele onderwerp, windmolens. Het is niet moeilijk om te zien dat de berekening van Le Pair in appendix 1 niet klopt (en daarmee de conclusies evenmin). Le Pair rommelt met het begrip ‘effectiviteit’. Van de ‘effectiviteit’ die hij in appendix 1 eerst berekent zegt hij: “(…) hernieuwbare energie bespaart geen 100% maar 70,6% fossiele brandstoffen” (pag. 16). Dat is – voor de goede orde – geen effectiviteitsverlies vanwege fluctuerend bedrijf van STEGs e.d.; het zijn twee referentiekaders waarmee je de besparing kunt vergelijken (in zijn geval: rendement bij opwekking van 39,4% of van 5,8%; die… Lees verder »
Dank voor de linkjes Marcel. Ik heb de discussie daar gelezen maar ook daar word je niet veel wijzer, jammer. Aart’s argumenten hierboven snijden wel hout voor zover ik kan nagaan maar die laten eerder zien dat Le Pair’s studie minder degelijk en grondig is dan je ons in eerste instantie wilde laten geloven dan dat ze een antwoord geven op (de hamvraag) wat de efficientie van windenergie nu is. @Hans: als we kernfusie aan de gang kunnen krijgen dan kunnen we in de tussentijd ook vast het electriciteitsnet wel wat slimmer gaan organiseren en benutten om de efficientie van… Lees verder »
Guido, alternatieve energie is onzettend oppervlaktehongerig, dat is in een dichtbevolkt land als Nederland een niet te onderschatten factor.
Aardwarmte: 20 ha per MW
Wind: 11 ha per MW (piek vermogen!)
Zonneenergie: 2.5 ha per MW piek vermogen
Vergelijk de gasgestiookte Clauscentrale: 0.05 ha per MW, de ene vierkante kilometer Clauscentrale levert 8% van de nederlandse electriciteit.
@Hans: ongeloofwaardige cijfers. Wat is de bron? Ik zie dagelijks windmolens in weilanden staan, en daar wordt het weiland nauwelijk kleiner van. Zonne-energie kan grotendeels op daken worden gerealiseerd. Ruimtebeslag: nul. Aardwarmte: dat doe je onder de grond, waarna je er een gebouw overheen zet. Ook datkost netto nauwelijks ruimte.
Alvorens in te gaan op de kritiek, stel ik dat niemand weet hoeveel brandstof windmolens sparen. Wij geven als gevolg miljarden uit aan iets waarvan we niet weten wat het opbrengt. De bewijslast ligt op de schouders van de molenaars. Zij bepleiten hun negotie door te verkondigen: elk kWh windstroom vervangt een kWh fossiel geproduceerd en bespaart dus de brandstof die daarvoor nodig zou zijn geweest. Verstandige molenaars geven toe, dat die besparing minder is, omdat de variërende wind andere stroomopwekkers dwingt op- en af te regelen, waarbij het rendement verslechtert. Mw. Van der Hoeven, destijds Minister van EZ, opperde… Lees verder »
@Elmar Ik zal je uitleggen waar mijn voor jou “ongeloofwaardige cijfers” vandaan komen. Aardwarmte (iets bijgewerkte cijfers): Een doublet in Nederland heeft een oppervlakte van 50 ha en levert 6 MW: 8.3 ha/MW Solar PV 2.5 ha/MW: http://www.advisolar.com/solar-pv-parks.html Prinses Amaliawindpark 14 km2, 60 turbines van 2 MW: 11 ha/MW Prins Clauscentrale 132 ha 1290 MW: 0.1 ha/MW Natuurlijk kun je op de plek van windparken en aardwarmte ook nog andere economische aktiviteiten uitvoeren, maar de ruimte kun je slechts eenmaal voor energieopwekking gebruiken, het is heel veel ruimte voor heel weinig energie. En dan heb ik het nog niet eens… Lees verder »
Hr. Le Pair – prettig om uw verhaal te horen, en beter te weten welke uitkomsten hard en welke minder hard zijn. Het is dus duidelijk dat er meer werk nodig is om zekerheid te krijgen, jammer wat dat betreft om te horen dat de benodigde data nog niet beschikbaar is. Gek eigenlijk. Tot die tijd zullen voor en tegenstanders elkaar het leven dus nog wel even zuur maken. Ik kan me trouwens voorstellen dat in de verliesposten nog wel wat te halen is. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van het feit dat het meestal niet overal tegelijk windstil is… Lees verder »
Marcel, De laatste zin in je inleiding getuigt van groot onbegrip van de zaak. Je schrijft: Bedenk de eerstvolgende keer dat een nieuw windpark wordt aangeprezen met de tekst “kan 100.000 huishoudens van stroom voorzien” dat het er in werkelijkheid maar 8700 zijn. Die verhouding zou slaan op het VERMOGEN (als lePair gelijk heeft) maar er staat STROOM en dat wordt ook bedoeld, en die 100.000 is dan gebaseerd op 3.000 kWh/jr per huishouden. Ik heb vele jaren vooraf berekende en werkelijke producties van windparken vergeleken en kan bevestigen dat dat aantal van 100.000 (of een ander genoemd aantal) er… Lees verder »
@Jaap Langenbach
Goed punt; heb je die berekeningen ergens online staan zodat we er naar kunnen kijken en verwijzen?
Marcel
Ik begrijp niet waarom het artikel “Windstroom valt tegen” op de website van staatvanhetklimaat gezet is. Het geeft niks inhoudelijks aan de discussie over de al of niet opwarming van het klimaat. Ik hoop niet dat het een indirect pleiten is voor het gebruik van fossiele brandstoffen is, omdat dat eerder een politieke motivatie is dan een wetenschappelijke.