Komende week (zie schema hierboven) veel aandacht in de media voor klimaatoptimisme. Initiator achter deze uitzendingen is opiniemaker Marianne Zwagerman. Af en toe ziet of hoort u mij ook voorbij komen, bv. in de uitzending van WNL Opiniemakers op dinsdag 18 april om 21:20 uur. Radio 1 besloot n.a.v. die uitzending op dinsdag Zwagerman iedere dag een minuut zendtijd te geven op Radio 1 waarna anderen reageren (waaronder uiteraard ook de ‘pessimisten’).
Ik heb de afgelopen weken veel contact gehad met Zwagerman en ben blij met haar inbreng in het debat. Ze heeft zich in korte tijd snel en goed ingelezen. Ze begon haar ‘campagne’ met de hashtag #klimaathysterie, wat op zich ook een terechte observatie is, maar besloot gaandeweg om over te stappen op het veel positievere #klimaatoptimist.
De term klimaatoptimist spreekt mij aan en sluit ook naadloos aan bij de term ecomodernist, die wij met een groep journalisten vanaf deze week meer bekendheid gaan geven met de publicatie van ons boek Ecomodernisme, Het nieuwe denken over groen en groei. In dat boek noemen wij klimaat “een probleem, niet hét probleem”.
Omdat het nagenoeg onmogelijk is in de korte spreektijd in de media je verhaal in alle nuance te kunnen doen volgt hieronder een samenvatting waarom ik optimistisch ben over klimaatverandering en waarom ik verwacht dat onze CO2-uitstoot geen grote problemen gaat geven in de komende eeuw.
Toen ik in de zomer van 2009 research deed voor mijn boek De Staat van het Klimaat ontmoette ik in Boulder de charismatische onderzoeker Mickey Glantz. Hij vertelde me over de beginjaren van het IPCC, eind jaren tachtig. Zijn standpunt was dat klimaatverandering winnaars en verliezers zal kennen, dat er voordelen en nadelen aan kleven. Maar in zijn contacten met het IPCC werd hem al snel te kennen gegeven dat alleen de verliezers binnen het IPCC aandacht zouden krijgen. Hij haakte af. Het negatieve denken over klimaatverandering (klimaatpessimisme) domineert al zeker twee, zo niet drie decennia de wetenschappelijke literatuur (“it’s worse than we thought”), de IPCC-rapporten en de media.
Het publiek, dat zich vooral informeert via de media, kan door dit continue bombardement aan negatief nieuws over klimaat bijna niet anders dan geloven dat het 5 voor 12 is (of al over 12 zoals politici en activisten geregeld stellen). Ik werk al enige tijd aan het boek Hoezo 5 voor 12? Waarom ons klimaat niet gered hoeft te worden waarin ik uitleg dat een veel positievere kijk op het klimaat mogelijk is, grotendeels ondersteund door de IPCC-rapporten zelf!
Het is zeker: de mens warmt de aarde op!
Het IPCC stelde in haar vijfde rapport in 2013 dat het 95% zeker is dat broeikasgassen tenminste de helft van de opwarming op aarde sinds 1950 hebben veroorzaakt. Deze claim laat nog heel wat ruimte voor onzekerheid en dus voor mogelijke andere oorzaken van klimaatverandering maar is desalniettemin geïnterpreteerd als ’the science is settled’. Het zijn dit soort claims waarmee het publieke debat over klimaatverandering de kop in gedrukt wordt: we willen het vanaf nu niet meer hebben over de vraag of klimaatverandering een probleem is, maar alleen nog maar discussiëren over de mogelijke oplossingen, zo stelt men dan.
Dit is onterecht. De claim van het IPCC geeft geen antwoord op een aantal cruciale vragen: welk deel van de opwarming (sinds 1950 maar ook sinds 1850) komt nu precies door de mens? Antwoord: dat weten we niet. Het IPCC gaat er overigens wel vanuit dat vrijwel alle opwarming (een kleine graad Celsius sinds 1850) door broeikasgassen veroorzaakt is. Mijn standpunt: het is uiteraard aannemelijk dat broeikasgassen hebben bijgedragen aan de opwarming, maar we weten niet in welke mate en daar is ook vrijwel niet achter te komen. Het is voorbarig om je erg zeker op te stellen zoals het IPCC doet, vooral omdat we nog veel niet weten over de bijdrage van natuurlijke klimaatverandering. Bijvoorbeeld waarom was het eveneens warm rond het jaar 1000 toen de mens nog geen broeikasgassen uitstootte? Waarom belandden we tussen 1300 en 1850 in een koudere periode waarin gletsjers zich sterk uitbreidden? Op dat soort logische vragen heeft ook het IPCC geen antwoorden en het is daarom prematuur om al te zeker te zijn over de oorzaken van de huidige opwarming.
Andere belangrijke vragen waarover nog veel onduidelijk is zijn: hoeveel opwarming krijgen we in de toekomst? Is opwarming eigenlijk wel een probleem?
Klimaat lijkt niet zo gevoelig voor CO2
Dat brengt ons bij een belangrijk punt voor mijn klimaatoptimisme. Zelfs als je vrijwel alle opwarming sinds 1850 toeschrijft aan broeikasgassen (zoals het IPCC doet) dan kun je becijferen dat het klimaat helemaal niet zo gevoelig is voor CO2. De Britse onderzoeker Nic Lewis en ik hebben in een zeer uitgebreide reactie op het IPCC-rapport (Nederlandse vertaling hier) laten zien dat dit ‘goede nieuws’ door het IPCC niet echt gebracht werd.
Wat is er precies aan de hand? Heel kort: klimaatmodellen waarop vrijwel al ons klimaatbeleid (denk aan het klimaatakkoord van Parijs) gebaseerd is warmen gemiddeld zo’n 3,4 graden Celsius op als de CO2-concentratie in de atmosfeer verdubbelt. Met zo’n verdubbeling van de CO2-concentratie zijn we op dit moment hard bezig. De concentratie was 280 ppm (deeltjes per miljoen) rond 1850 en is door toedoen van het gebruik van fossiele brandstoffen als olie, gas en steenkool inmiddels gestegen tot 400 ppm. Later deze eeuw bereiken we mogelijk de verdubbeling (560 ppm).
Welnu, Nic Lewis en diverse andere onderzoekers hebben de laatste jaren laten zien dat het werkelijke klimaat (voor zover we dat kunnen meten en duiden) veel minder gevoelig lijkt te zijn. De data suggereren een klimaatgevoeligheid van ‘slechts’ rond de 1,5-2 graden Celsius. Nogmaals, daarbij ga je ervan uit dat vrijwel alle opwarming sinds 1850 door broeikasgassen komt, wat best een conservatieve aanname is. Het werkelijke klimaat lijkt dus maar de helft zo gevoelig te zijn voor CO2 dan de klimaatmodellen. Het IPCC en beleidsmakers baseren zich echter nog altijd op de ‘overgevoelige’ modellen.
Die ‘overgevoelige’ modellen overschatten de opwarming in de laatste 35 jaar al behoorlijk. Ik heb dat uitgebreid besproken in een lezing die ik eind 2015 hield bij het KNMI voor de Nederlandse Natuurkunde Vereniging (NNV).
Ons gevoel van urgentie is sterk gebaseerd op toekomstprojecties met klimaatmodellen. Niet verwonderlijk warmen die overgevoelige modellen sterk op waardoor we in sommige scenario’s al over 25 jaar over de internationaal afgesproken tweegradengrens heen gaan. Maar ga je uit van de ‘waargenomen’ gevoeligheid voor CO2 dan wordt de soep niet zo heet gegeten. Lewis en ik schatten in ons rapport dat bij het een na hoogste scenario van het IPCC (dat wij op dit moment reëel vinden) 2 graden pas rond 2100 bereikt. Dit scenario gaat ervan uit dat we de rest van de eeuw elk jaar meer CO2 zullen uitstoten dan in 2015! M.a.w. zelfs zonder een daling van de CO2-emissies staat ons vermoedelijk slechts milde opwarming te wachten tot aan 2100.
Extremen nemen niet toe
Een andere zeer positieve ontwikkeling de laatste jaren, die erkend is door het IPCC in twee rapporten, is dat ingrijpende weersextremen zoals orkanen, tornado’s, overstromingen en droogte, niet zijn toegenomen. Dus in tegenstelling tot de geluiden die je continu in de media hoort, dat het klimaat extremer zou worden, is dat niet het geval. Schade door extremen neemt weliswaar toe, maar dat komt louter doordat we met meer mensen zijn die meer kapitaal hebben. Corrigeer je daarvoor dan blijft er geen klimaattrend over. Een zeer belangrijke speler in dit debat is Roger Pielke Jr. Hij werd in Amerika vanwege zijn genuanceerde boodschap (er is geen toename in extremen) zo hard aangepakt door klimaatactivisten dat hij zijn klimaatwerk heeft stopgezet. In een recente testimony vat hij de stand van de wetenschap op dit gebied goed samen.
Het aantal slachtoffers door extreem weer is de afgelopen eeuw spectaculair gedaald met meer dan 90%, zowel in absolute als relatieve (per miljoen inwoners bijvoorbeeld) zin. Deze daling is een teken van toegenomen welvaart en technologie waardoor we ons als mens beter kunnen wapenen tegen natuurgeweld.
Zeespiegel stijgt maar versnelt niet
Ja maar hoe zit het dan met die smeltende ijskappen waardoor we onder water zullen lopen? De zeespiegel begon rond 1850 te stijgen, aan het einde van de Kleine IJstijd. Lange meetreeksen (waaronder een aantal langs de Nederlandse kust) laten sindsdien een gestage zeespiegelstijging zien van ongeveer 1,8 mm/jaar wat neerkomt op 18 cm per eeuw. Van een versnelling in die stijging is geen sprake hoewel sommige onderzoekers claimen dat sinds 1992, toen we ook met satellieten gingen meten, de stijging sneller verliep (zo’n 3 mm/jaar). Het is echter nog verre van duidelijk of die snellere stijging ook in de getijdemetingen langs de kusten te zien is. In ieder geval niet langs de Nederlandse kust.
De CO2-concentratie begon na de Tweede Wereldoorlog versneld te stijgen. Het is interessant dat de zeespiegel niet mee versnelt. De zeespiegel begon ook al te stijgen in 1850 ruim voordat broeikasgassen volgens het IPCC een dominante rol begonnen te spelen. Toen ik een van de hoofdauteurs van het IPCC-hoofdstuk over zeespiegel tijdens een congres in Londen vroeg waarom de zeespiegel al in 1850 begon te stijgen was zijn antwoord: “That’s a very good question.”
Het IPCC gaat er op basis van de ‘overgevoelige’ klimaatmodellen vanuit dat de zeespiegel deze eeuw fors harder zal gaan stijgen, in de orde van 3 tot 8 mm/jr. Mijn standpunt is: eerst maar eens zien dat getijdenmetingen überhaupt een snellere stijging gaan vertonen.
De Aarde vergroent
Als laatste wil ik opmerken dat zoals Mickey Glantz aan het begin van dit stuk al opmerkte, het vreemd is dat we alleen op een negatieve manier over klimaatverandering mogen spreken van het IPCC. Als gevolg van de toegenomen CO2 in de lucht is de aarde aantoonbaar aan het ‘vergroenen’. Dat komt doordat de biosfeer een deel van de CO2 die wij uitstoten opneemt. Dit betekent uiteraard niet dat tropisch woud kappen maar weer moet kunnen. Maar het is wel een positief aspect waarover het IPCC weinig zegt. Dat is goed gedocumenteerd door mijn gewaardeerde collega Matt Ridley in zijn GWPF-lezing.
Meer CO2 in de lucht leidt ook tot hogere landbouwopbrengsten. Niet voor niets brengen tuinders extra CO2 in hun kassen om paprika’s en tomaten sneller te laten groeien.
Tenslotte
Een lage klimaatgevoeligheid, overgevoelige modellen, geen trends in extremen, geen versnelling van de zeespiegel, positieve effecten van CO2 op planten, bomen en landbouwgewassen, dat is in een notendop waarom ik klimaatoptimist ben.
Kan ik uitsluiten dat klimaatverandering niet toch een groot probleem gaat worden? Natuurlijk niet. Maar het mooie van klimaat is dat het een kwestie van de lange adem is. Er is tijd zat om klimaatverandering goed te monitoren. Klimaatverandering gaat tot nu toe aanzienlijk langzamer dan voorspeld door de klimaatmodellen. Het is voorbarig om paniekvoetbal te spelen en dat is wel wat nu gebeurt. Er worden miljarden verslindende maatregelen genomen die ook nog eens een verwaarloosbaar effect hebben op de CO2-concentratie. Het middel (klimaatbeleid) is op dit moment erger dan de kwaal (klimaatverandering).
Bedankt voor de achtergronden. Marianne Zwagerman heeft zich snel ingelezen maar is wel wat selectief in de keuze van haar adviseurs geweest. Dat laat onverlet dat klimaatwetenschap ongelooflijk complex is, en dat ook de alarmisten vaak ongenuanceerd zijn. Ik stoor me aan ‘medestanders’ die elk warmterecord aangrijpen om paniek te zaaien. Het klimaat is geen kwestie van records maar van langjarige trends. Dat er landen landen zijn die, zeker op de middellange termijn, voordeel hebben bij klimaatverandering is ook geen geheim. In Nederland betekent opwarming voorlopig vooral minder stoken en minder strooien in de winter en betere omzet voor strandtenten… Lees verder »
– “..welk deel van de opwarming (sinds 1950 maar ook sinds 1850) komt nu precies door de mens? Antwoord: dat weten we niet.” Nou, daar kunnen ‘we’ anders een goede inschatting van geven, zie figuur 10.5 (en TS.10) uit het IPCC AR5 rapport. Zet je die figuur om een in kansverdeling dan krijg je de volgende grafiek: De meest waarschijnlijke waarde dat de mens de opwarming na 1950 heeft veroorzaakt is circa 110%, meer info daarover op: https://klimaatverandering.wordpress.com/2014/10/09/jazeker-hebben-wij-mensen-voor-opwarming-gezorgd/ – “Het werkelijke klimaat lijkt dus maar de helft zo gevoelig te zijn voor CO2 dan de klimaatmodellen. Het IPCC en beleidsmakers… Lees verder »
Dat hernieuwbare energie op de middellange termijn goedkoper is dan fossiele brandstoffen is helemaal niet zonneklaar. Alle onderzoekjes die dit ‘aantonen’ zijn behept met een groot gebrek: men vergelijkt appels met peren. Hernieuwbare energiebronnen leveren geen vraagvolgend vermogen, je hebt energieopslag nodig om dat probleem te ondervangen. Het probleem van energieopslag is echter dat opslag dramatische gevolgen heeft voor de energy return on energy invested (EROEI). Zie The Catch 22 of Energy Storage op bv. The Energy Collective. Studies die claimen dat hernieuwbare energie nu al, of binnenkort, een op een concurreert met conventionele energiebronnen gaan er geheel aan voorbij… Lees verder »
PS, de link naar het artikel betreffende de stabiliteit van de Antarctische ijskap had deze moeten zijn:
http://www.nature.com/nature/journal/v531/n7596/full/nature17145.html
Belangrijk is nu om deze processen (hyrdrofracturing en ice-cliff failure) verder te onderzoeken en de gevonden resultaten te verifieren. Het KNMI heeft inmiddels al bekeken wat dit alles voor Nederland kan betekenen:
http://www.knmi.nl/over-het-knmi/nieuws/extreme-zeespiegelstijging-in-de-21e-eeuw
Een maximale stijging van het zeeniveau van 2,5 tot 3 meter in 2100.
“Het IPCC stelde in haar vijfde rapport in 2013 dat het 95% zeker is dat broeikasgassen tenminste de helft van de opwarming op aarde sinds 1950 hebben veroorzaakt. “ Dat klopt, en daarna staat er dat de beste schatting meer dan het totaal van de opwarming is. Dat volgt ook uit IPCC AR5 tabel Annex II 1.2, die in Lewis & Curry wordt gebruikt om de (Transient) Klimaat gevoeligheid van 1.5-2 te onderbouwen. Dat is tevens de onderbouwing van Lewis en Crok – daar wordt nog geen gedetailleerde berekening gegeven. Je spreekt jezelf dus tegen. In Lewis en Crok zijn… Lees verder »
Men stelt vast dat CO2 een te verwaarlozen factor is. Hernieuwbare energie ons hopen geld kost. Er niets verkeerd is met onze planeet, wel met de mensen.
@Frank van Hal
– “Men stelt vast dat CO2 een te verwaarlozen factor is.”
Wie is “men” in deze zin? Niet Marcel Crok in ieder geval want die meldt hierboven dat de klimaatgevoeligheid 1,5 tot 2 graden is. Dat betekent dat elke verdubbeling van de CO2-concentratie in de atmosfeer leidt tot 1,5 tot 2 graden celsius temperatuur verhoging. Bijna de helft van de overgang van de laatste ijsttijd naar het interglaciaal. Dat is bepaald niet “een te verwaarlozen factor”.
Als ik me niet vergis is de [b]maximale[/b] economische schade in 2100 -20% GDP bij een verwachte groei van 400-800% (Tol). Dat is wel een crisis maar geen ramp.
@janvanrongen Lewis/Curry komen uit op een TCR van rond de 1,3 en ECS van 1,6, zie https://climateaudit.org/2014/09/24/the-implications-for-climate-sensitivity-of-ar5-forcing-and-heat-uptake-estimates-2/ Er is geen tegenstrijdigheid. In ons rapport en ook in Lewis/Curry zijn we uitgegaan van de cijfers (aannames) uit het IPCC-rapport om vervolgens te constateren dat ECS dan aan de onderkant van de range van 1,5-4,5 zit. Maar die aannames hoeven niet waar te zijn. Er is geen manier om te bewijzen dat de aannames kloppen. Daarom houdt IPCC ook een flinke slag om de arm bij hun attributie-statement. Overigens in de onderlinge discussies met Lewis en Curry merk ik dat Lewis die… Lees verder »
@joshagelaars Zo, jij was er als de kippen bij op eerste paasdag :) Sorry voor de vertraging bij het doorlaten. Ik was on the road. Aan de lezers: Jos laat in zijn reactie mooi zien waar de discussies op dit moment vooral over gaan: hoe groot is de klimaatgevoeligheid en dus hoeveel opwarming staat ons mogelijk in de toekomst te wachten. Lewis, Curry, ik, en onderzoekers als Michaels/Knappenberger menen dat klimaatgevoeligheid laag is, Hagelaars volgt het spoor van het IPCC die zegt dat klimaatgevoeligheid laag maar ook hoog kan zijn, dat een beste schatting daarom niet te geven is (so… Lees verder »
Hallo Marcel, interessant stuk. Ik heb twee aanvullingen: Zeespiegelstijging. De conclusie over de – vermeende – versnelling is veelal gebaseerd op de vergelijking tussen peilschalen (1,8 mm/jr; 20e eeuw) en satellieten (3,4 mm/jr; vanaf 1993). Echter: die 3,4 mm/jr blijkt niet te kloppen, die bedraagt hooguit 2,6 tot 2,9 mm/jr zo blijkt uit een studie (2015) waaraan ook zeespiegelgoeroes Church & White deelnamen. Helaas verzuimt men dit ‘goede’ nieuws wereldkundig te maken. Uit weer een andere studie blijk dat – sinds de jaren ’90 – de component van grondwateruitputting is toegenomen tot 0,8 mm/jr. Hetgeen zou betekenen dat de opwarmingsgerelateerde… Lees verder »
@Marcel Crok – “Zo, jij was er als de kippen bij op eerste paasdag” Ja ik ben soms een wakkere vogel :). – “Hagelaars en zijn medebloggers accepteren onze analyse daarover niet en accepteren ook uitkomsten van wat wij inferieure methodes noemen. Ik volg gewoon wat de wetenschap bij monde van het IPCC aangeeft wat de vermoedelijke range van de klimaatgevoeligheid (ECS) is en die ligt dus ergens tussen 1,5 en 4,5 °C. De wetenschap bestudeert alle bewijscategorieën en beperkt zich niet tot enkele studies die prettiger ogende getalletjes laten zien. Inmiddels begint echter ook duidelijk te worden waarom de… Lees verder »
@Bert Amesz – “Echter: die 3,4 mm/jr blijkt niet te kloppen, die bedraagt hooguit 2,6 tot 2,9 mm/jr zo blijkt uit een studie (2015) waaraan ook zeespiegelgoeroes Church & White deelnamen.” Je laat het een en ander weg. De studie waar je aan refereert is de volgende: http://www.nature.com/nclimate/journal/v5/n6/full/nclimate2635.html Daarin is gekeken naar een mogelijke bias in de satellietdata gedurende de eerste 6 jaar van de meetperiode. Nemen ze die bias mee dan vindt men inderdaad een ietwat lagere zeespiegelstijging over de gehele periode, maar kan men zelfs over die korte periode van bijna 21 jaar een versnelling aantonen. In tegenstelling… Lees verder »
@Marcel – men moet zich in veel bochten wringen om die TCR naar 1.3 te krijgen. De formule is TCR~ (Delta T / Delta F)*3,71, en in de laatste jaren komt daar eerder 1.6 uit: dat is bijv. het gemiddelde van de afgelopen 70 jaar. Afgezien van de geldigheid van deze formule – die ik niet echt kan beoordelen maar die in de links van Jos ter discussie worden gesteld – , is de aanpak van Lewis niet de mijne. Als de gewone Maximum Likelihood Estimate voor de TCR 1.5-1.6 is, dan zet ik vraagtekens bij 1.3 als beste schatting.… Lees verder »
@Marcel – de laatste jaren ben ik wel aardig meegegaan in het idee dat de modellen te gevoelig waren maar als je jullie aanpak herhaalt met de meest recente jaren waarin de La Nina nominatie wat weggeëbd is kom je zoals Jan ook aangaf al weer hoger uit. Als je de gevoeligheid voor begin- en eindpunt wat minder sterk maakt zit je zelfs weer boven de modellen. Het argument dat de modellen veel te gevoelig zijn lijkt me dan ook wat zwakjes, wellicht voor ECS maar die is gewoon minder relevant voor ons dan de TCR waarin observaties en modellen… Lees verder »
@Guido
Heb even contact gehad met Lewis en hij heeft beloofd na zijn vakantie (begin mei) een update te publiceren van de schattingen voor TCR en ECS. In een eerste reactie geeft hij aan dat beide niet veel zullen veranderen tov 2015. ECS zal zelfs naar beneden komen door een afname van de Ocean Heat Content in 2016.
Later meer.
groet, Marcel
Thanks Marcel – ik zag dat Lewis ieder jaar een update doet, top. Alleen verandert hij slechts het eindjaar, niet het beginjaar. Zie bijvoorbeeld de update van vorig jaar: voorheen liep het laatste tijdvak van 1995-2011, dat werd later 1995-2015 terwijl mij 1999-2015 en dit jaar dus 2000-2016 logischer lijkt als je alles consistent wil houden. Nic een beetje kennende heeft hij er vast een goede reden en uiteindelijk zullen die verschillen klein zijn, als ik het snel uitreken kom ik op 1.4 ipv 1.3 uit. Mijn kanttekening blijft echter wel staan. Jullie methode geeft 1.3, regressie geeft hogere resultaten… Lees verder »
@Guido ]17-04 21:19] Interessante grafiek met TCR ~ 2.1 volgnes de Energy Budget methode.. ik kan die niet reproduceren. Zou je code en data willen delen? Mijn e-mail is mrooijer apenstaartje gmail.com. Ik had Lewis en Currt al eens bekeken toen het uitkwam, maar raakte weer geïnteresseerd door een recente vraag van Lewis aan Gelman over het inschatten van de (verdeling van de) breuk A/B – waar hij in wezen een rechtvaardiging zoekt voor zijn anti-Bayes aanpak van het berekenen van de TCR. Zie http://andrewgelman.com/2017/04/09/combining-independent-evidence-using-bayesian-approach-without-standard-bayesian-updating/ Normale methodes werken niet omdat A/B numeriek instabiel is met B dicht bij 0. Gewone… Lees verder »
Leuk om hier weer eens iets te lezen.
Marcel, wordt er in de uitzendingen van en met Marianne Zwagerman, jullie boek Ecomodernisme, Het nieuwe denken over groen en groei en je eigen boek ook nog over Arctisch zee-ijs gesproken?
Geweldige comment van Thijs, BTW.
Hi Marcel – ik ben er gisteravond nog even voor gaan zitten. Allereerst klopt de grafiek waar ik hierboven naar refereerde niet, ik had niet de netto forcering genomen maar alleen CO2. Stom. Hier is de gecorrigeerde grafiek. De grafiek links spreekt voor zich denk ik, de grafiek rechts laat zien wat de invloed is van verschillende begin- en eindjaren voor de regressie. Het rode bolletje bijvoorbeeld geeft aan dat als je de data van 1950 tot en met 2016 neemt je op 1.54C per CO2 verdubbeling komt voor de overgangs-klimaatgevoeligheid (TCR), dit is de trendlijn in de grafiek links.… Lees verder »
ps: link naar de gecorrigeerde grafiek
Leuke term, ‘klimaatoptimist’.
Er is nog een probleem dat Guido nog niet noemt: dat de gewone regressie de trend onderschat. Dat komt door het feit dat ook de forcing onzekerheden bevat – en in dat geval is bekend dat “For simple linear regression the effect is an underestimate of the coefficient, known as the attenuation bias. ” (* Wiki over errors-in-variables- models). Er zijn diverse methodes om het beter te doen – Deming regression is de makkelijkste en geeft 1.61 op de periode 1900-2011. Merk op dat:- (a) de data voor de periode 1850-1930 geen enkel lineair verband tussen forcing en temperatuur laat… Lees verder »
@ Jos Hagelaars (d.d. 17 april) Jos, correcte aanvulling (had niet anders verwacht). Hoe dan ook: de 3,2 mm/jaar is waarschijnlijk te veel, zeggen de auteurs. Mijn andere punt was dat omstreeks de jaren ’90 er een omslagpunt is in de bijdrage van ‘land storage’: sindsdien draagt groundwater depletion in toenemende mate bij aan de zeespiegelstijging. Dat deel (0,5 tot 0,8 mm/jr?) moet je in mindering brengen wil je iets zinnigs kunnen zeggen over de relatie tussen klimaatopwarming en snelheid van de zeespiegelstijging. Dan kom ik voor de periode 1990 – heden op een stijgsnelheid die ongeveer hetzelfde is als… Lees verder »
Bijvoorbeeld waarom was het eveneens warm rond het jaar 1000 toen de mens nog geen broeikasgassen uitstootte? Waarom belandden we tussen 1300 en 1850 in een koudere periode waarin gletsjers zich sterk uitbreidden? Op dat soort logische vragen heeft ook het IPCC geen antwoorden en het is daarom prematuur om al te zeker te zijn over de oorzaken van de huidige opwarming. Er waren vergelijkbare perioden circa 3000, 2000 en 1000 jaar geleden. (Minoische Romeinse en Middeleeuwse warme perioden respectievelijk). Daartussen in koudere perioden. Het lijkt me daarom onwetenschappelijk aan te nemen dat die natuurlijke varieteit nu niet meer zou… Lees verder »
Nog even ter aanvulling, bij 90% natuurlijke opwarming wordt de klimaatgevoeligheid, dwz temp stijging bij verdubbeling van CO2, dus iets tussen 0,15 en 0,2 graad C. Zelfs dit lijkt nog rijkelijk veel als we bedenken dat de gemiddelde CO2 toename over de afgelopen 120 jaar circa 1 ppm per jaar heeft bedragen. Deze toename van 1 molecuul CO2 per 1 miljoen andere moleculen in de lucht is zo weinig dat een opwarmeffect hiervan nauwelijks denkbaar is. Het enige waar CO2 misschien een rol speelt is dat door vegroening van de aarde het albedo iets verandert, daardoor zou een temperatuureffect kunnen… Lees verder »
Nog even terugkomen op die “variabiliteit” en “natuurlijke opwarming”. De aarde ontvangt alleen energie van de zon. De binnenkomende straling is voldoende voor een gemiddelde temperatuur op aarde van 255 K. Maar de werkelijke gemiddelde temperatuur is in de orde van 288. K Wat veroorzaakt het verschil? De broeikasgaseffecten in de aardse atmosfeer. Dus dat argument dat een-klein-beetje-erbij-kan-nooit-veel-uitmaken is al onzin. Die kleine beetjes maken aantoonbaar veel uit. De thermometer werd pas in de 18e eeuw bedacht (als ik me goed herinner werd in 1724 de eerste maat voor temperatuur bedacht): daarvoor hadden we simpelweg geen kwantitatief idee hoe warm… Lees verder »
PS gebakken lucht
De aarde ontvangt alleen energie van de zon. De binnenkomende straling is voldoende voor een gemiddelde temperatuur op aarde van 255 K. Maar de werkelijke gemiddelde temperatuur is in de orde van 288. K Wat veroorzaakt het verschil? De broeikasgaseffecten in de aardse atmosfeer. Dus dat argument dat een-klein-beetje-erbij-kan-nooit-veel-uitmaken is al onzin. Die kleine beetjes maken aantoonbaar veel uit. De belangrijkste broeikasgassen zijn waterdamp en CO2 , met gemiddeld 20000 en 400 ppm. Die hoeveelheid zou wellicht de 33 graden kunnen verklaren, maar dit zegt niets over opwarming. Opwarming wordt bepaald door verandering, en die is erg gering voor CO2,… Lees verder »
Lijkt me zeer onwaarschijnlijk.
Indrukwekkende wetenschappelijke benadering.
Opwarming wordt bepaald door verandering, en die is erg gering voor CO2, 1 ppm gemiddeld per jaar over de afgelopen 120 jaar.
Dan heb je het dus over een toename van bijna 50%. Spuit voor de grap eens de grenswaarde van arsenicum in je bloed, en doe er dan nog eens 50% bij.
Misschien moet je je even wat meer inlezen voordat je besluit dat jij de eerste bent die even en passant het wiel uitvindt. Komt nogal arrogant over.
@JanZ Lijkt me zeer onwaarschijnlijk. Dat klopt, je redenering die daar aan voorafging is dan ook fout.Raadpleeg eens een boek Dat heb ik je al jaren geleden aangeraden en aangezien je dat kennelijk nog steeds niet hebt gedaan is verdere uitleg van mijn kant aan jou ook zinloos.
.
Voorspelbaar: een zuur stukje van Joep Engels vandaag in Trouw
Nou, een zuur stukje? Hij wijst op een ongerijmdheid in een boek over economisme, nl dat enerzijds de IPCC rapporten correct worden beschreven als de periodieke samenvatting van de wetenschappelijke litertauur door honderden klimaatwetenschappers, en dat anderzijds de auteur (ik neem aan Crok of Lewis, want het boek is een bundel) “doodleuk” constateert dat het rapport zich baseert op een foute inschatting van de klimaatgevoeligheid en in de voetnoot verwijst naar een rapport van zichzelf. Let ook op het woord fout. Ik weet niet waarom een feitelijke constatering zuur wordt genoemd, anders dan het woordje “doodleuk”. Feit is dat het… Lees verder »
@janvanrongen
lijkt me zeer onwaarschijnlijk. Dat klopt, je redenering die daar aan voorafging is dan ook fout.Raadpleeg eens een boek Dat heb ik je al jaren geleden aangeraden en aangezien je dat kennelijk nog steeds niet hebt gedaan is verdere uitleg van mijn kant aan jou ook zinloos.
Lekker makkelijk, je hebt kennelijk geen argumenten.
@neven
Dan heb je het dus over een toename van bijna 50%…… Komt nogal arrogant over.
Een toename van 50% van bijna niks blijft bijna niks.
Ik geef een berekening, is dat arrogant? Kom eens met een betere berekening.
@JanZ aangezien je te lui bent om het op te zoeken en MC hier je onzin zelf niet weerlegt, hier een keer de uitgebreide uitleg dat CO2 er voor zorgt dat waterdamp een GHG is. Verder is de impact niet evenredig met het aantal moleculen zoals je schijnt te denken. Afijn: “Water vapour is the most dominant greenhouse gas. The greenhouse effect or radiative flux for water is around 75 W/m2 while carbon dioxide contributes 32 W/m2 (Kiehl 1997). These proportions are confirmed by measurements of infrared radiation returning to the Earth’s surface (Evans 2006). Water vapour is also the… Lees verder »
Verder is de impact niet evenredig met het aantal moleculen zoals je schijnt te denken. Gelijkheid van de moleculaire infrarood absorpties heb ik voor het rekengemak wel aangenomen. Maar in werkelijkheid is het absorptie vermogen van het waterdamp molecuul voor infrarood volgens verschillende sceptische sites aanzienlijk groter dan dat van het CO2 molecuul. CO2 heeft een sterke absorptie piek nabij het maximum van de infrarood frequenties, maar waterdamp absorbeert over een zeer breed infrarood spectrum. Het gaat om de integraal van beide. Ik heb daar geen echte kwantitatieve data over gevonden, maar als u, of anderen, een referentie kent hou… Lees verder »
“volgens verschillende sceptische sites”; “wordt ook nog een stevige discussie gevoerd”; “ik weet niet hoe goed de ijking is”; “je kunt je afvragen”; “je kunt je ook afvragen” ; “ik heb daar geen gegevens over gevonden”
Tja ….
Zoals altijd een interessante discussie met meneer van Rongen.
Beste Jan Z. Er is een misverstand. Wij hebben geen discussie. Ik probeer te wat te leren. Jij bent een onwillige leerling, daarmee discussieert de leraar niet. Als je het niet WILT weten, dan niet joh. Zoiets als dit: Je kunt je afvragen of de ijle atmosfeer in staat is de veel dichtere materie van aardoppervlak en oceanen meetbaar op te warmen. Dit gezien het grote verschil in warmtecapaciteit, een factor 1000 voor atmosfeer en oceanen. Nee, dat kun je je niet afvragen. Waarom laten dubbele ramen toch warmte door terwijl de tussenruimte een vacuum is dat de atmosfeer binnen… Lees verder »
“Je kunt je afvragen of de ijle atmosfeer in staat is de veel dichtere materie van aardoppervlak en oceanen meetbaar op te warmen. Dit gezien het grote verschil in warmtecapaciteit, een factor 1000 voor atmosfeer en oceanen.” Nee, dat kun je je niet afvragen. Wat een arrogantie. De warmtecapaciteit verhouding van atmosfeer en oceanen is 1 staat tot 1000. Dit betekent dat de oceanen de atmosfeer kunnen opwarmen, maar niet/nauwelijks omgekeerd. Dus met een hoeveelheid warmte waarmee je de atmosfeer bv 1 graad kunt opwarmen, kun je de oceanen slechts 0,001 graad opwarmen. Dit heeft rechtstreeks met het verschil in… Lees verder »
Mensen, we hebben een genie in ons midden.
Ben jij toch al neven
Binnenkort in dit theater…
Het hebben van dubbelglas heeft geen zin want dat geeft geen warmte alleen de kachel doet dat!
@JanZ: arrogant? Ik vertel je dat je een onwillige leerling bent die niet wil luisteren. In alle goedheid geef ik je nog drie hints, maar nee, de onwillige en koppige leerling herhaalt slechts zijn omzinnige en domme beweringen.
Dat ei op die motorkap dat ligt te bakken, komt dat door warmte van de atmosfeer? Waarom verbrand je zelf dan niet? Waarom staat je haar niet in de fik? Dat komt toch met evenveel atmosfeer in aanraking?
de alarmisten hebben geen argumenten meer. Er rest hun slechts te trachten zaken in het belachelijke te trekken. Maar beste alarmisten, dat leidt er niet toe dat jullie gelijk hebben. Probleem is dat jullie geen discussie aandurven. Waarom wordt er niet gewoon antwoord gegeven op gestelde serieuze vragen. De ‘science is not settled’, maar dat weten jullie zelf ook wel, gezien de enorme subsidies die helaas naar vaak vooringenomen klimaat onderzoek gaat. Als de wetenschap eruit zou zijn konden we daarmee stoppen en een grote bezuiniging realiseren. De zgn sceptici zijn de echte wetenschappers. Zij durven alarmistische standpunten ter discussie… Lees verder »
Ik vind het zo knap dat je dit allemaal zelf kunt bedenken, zonder ook maar iets tot op de bodem uit te zoeken. Echt heel knap. Geen wonder dat niemand een discussie aandurft met iemand die zo helder en intelligent argumenteert. Chapeau.
@neven
dank je
JanZ, de ” allarmisten hebben heel veel argumenten en al die argumenten weiger je te accepteren om vervolgens te concluderen dat de “allarmisten” geen argumenten hebben. Bijvoorbeeld deze onzin “Er moet ook beter naar data aanpassingen gekeken worden. Waarom leiden de meeste aanpassingen tot ‘hogere opwarming’?” Zoals bekend bij iedereen die een beetje serieus bezig is met het klimaat hebben de aanpassingen tot minder opwarming geleid http://variable-variability.blogspot.nl/2015/02/homogenization-adjustments-reduce-global-warming.html ” Maar als belasting betaler heb ik het recht vragen te stellen naar de achtergronden van een wetenschap die onze samenleving al zoveel gekost heeft, ” Je hebt ook de plicht om als… Lees verder »
JanZ,
” Er waren vergelijkbare perioden circa 3000, 2000 en 1000 jaar geleden.”
Heb je hier een wetenschappelijke onderbouwing van of is dit meer gewoon een onderbuik gevoel van JanZ en daarom waar
@Jan van der Heijden Interessante link inderdaad, de totale opwarming over de afgelopen eeuw is dan bij correctie/homogenisatie inderdaad minder geworden. Toch is deze aanpassing m.i. in het voordeel van de alarmisten. De aanpassing drukt de opwarming in the periode 1910-1940. Dit is gunstig voor het CO2 verhaal, omdat deze opwarmingstrend toch al niet goed met CO2 verklaard kon worden. Uitgaande van de originele data, als er een andere factor voor de opwarming in 1910-1940 heeft gezorgd, dan kan die factor ook in the periode 1970-2000 meegespeeld hebben, ergo CO2 heeft wellicht minder invloed gehad. Door deze homogenisatie hoeft de… Lees verder »