Actieve deelnemers aan het klimaatdebat verzuchten geregeld dat er zo weinig ontwikkeling in zit. Vaak lijkt het debat een loopgravenoorlog waarbij de twee kampen elkaar vanuit hun loopgraven bestoken, zonder ook maar een millimeter te bewegen.

Hoewel ik dit beeld herken ervaar ik het toch anders. Ten eerste is het logisch dat argumenten in het debat niet snel wijzigen. Klimaatverandering is een langzaam en complex proces. Het is mede daarom vrij eenvoudig om je eigen standpunt overeind te houden. Dat zie je aan beide kanten van het spectrum. Mainstreamers geven de CO2-hypothese niet op nu er 15 jaar stagnatie is. Er zijn altijd genoeg uitvluchten te bedenken zoals de opwarming van de diepe oceanen die onverminderd door zou gaan. Aan de andere kant van het spectrum is er weinig bewijs voor bijvoorbeeld de kosmische stralingshypothese van Svensmark. Maar de Deen geeft ook nog niet op, al heeft hij nog een lange weg te gaan voordat hij zelfs zijn mede-sceptici aan zijn zijde zal vinden. Mainstreamers verwijten Svensmark koppigheid, want zijn argumenten zouden al lang ‘verworpen zijn’. Sceptici verwijten mainstreamers ook koppigheid, want ze negeren al die signalen die bijvoorbeeld duiden po een veel lagere klimaatgevoeligheid dan de door het IPCC gepredikte drie graden.

Ten tweede zijn er in de loop der jaren toch grote veranderingen geweest. De film van Al Gore gaf de alarmistische visie een enorme boost. Het vierde IPCC-rapport werd algemeen beschouwd als het definitieve bewijs voor een grote invloed van CO2. Aan sceptische zijde is de ontmanteling van de hockeystick enorm invloedrijk geweest. De opkomst van blogs is voor sceptici waarschijnlijk nog belangrijker geweest dan voor de mainstream die in de wetenschap immers de touwtjes al stevig in handen hebben. Climategate en de IPCC-fouten waren een zware slag voor de mainstream en door het falen van de conferentie in Kopenhagen raakte het onderwerp van de internationale agenda.

Iedereen die actief is in het debat probeert zijn eigen stem te vinden. Mijn insteek is (geweest) dat de wetenschap er nog lang niet uit is en dat het belangrijk is dat de wetenschap dat erkent. Dat critici gehoord worden en meegenomen worden in assessments zoals die van het IPCC.

Door climategate en de IPCC-fouten wordt die opvatting nu breder gedeeld getuige ook de motie van Helma Nepperus die eind 2010 gesteund werd door bijna alle politieke partijen. Als gevolg van die motie lanceren het PBL, het KNMI en ikzelf deze week een internationaal discussieplatform.

Het idee voor dit platform ontstond al vlak na climategate, toen ingenieur Theo Wolters de oprichters van climategate.nl een mailtje stuurde waarin hij opriep voor bruggen bouwen in plaats van de polarisatie versterken. Theo en ik hebben sindsdien samen aan het idee gewerkt. In 2011 hadden we de financiering bijna rond maar helaas ketste dat af. Nu is het platform een van de antwoorden van het ministerie van Infrastructuur en Milieu op de motie van Helma Nepperus.

Twee jaar geleden verscheen mijn boek De staat van het Klimaat. Wie mij toen gezegd had dat ik twee jaar later in opdracht van het ministerie het vijfde IPCC-rapport zou mogen reviewen en tevens samen met KNMI en PBL een internationaal discussieplatform zou opzetten, had ik uitgelachen. Maar blijkbaar kunnen zaken toch sneller veranderen dan de participanten aan dit debat zelf soms denken.

Hieronder het integrale nieuwsbericht van het PBL over de lancering van Climate Dialogue.

PBL, KNMI en Crok lanceren website Climate Dialogue