Ik zag de bui al een beetje hangen en mijn vermoedens kwamen uit. Karel Knip van mijn ‘eigen’ krant NRC besteedde afgelopen zaterdag aandacht aan het aftreden van Wagner en hij deed dat nog gekleurder dan ik voor mogelijk had gehouden.

Ik heb al diverse malen geschreven, ook op climategate.nl, dat ik veel respect heb voor Karel Knip. Ik heb echter ook meerdere malen opgemerkt dat Knip sinds climategate het spoor bijster is geraakt. Sindsdien zijn voor hem sceptici definitief ‘fout’ en mainstream onderzoekers ‘goed’. Met die houding las hij mijn boek wat hem tot de tamelijk absurde conclusie bracht dat ik een ‘verbeten campagnetoon’ hanteerde.

Gegeven die achtergrond verwachtte ik wel dat hij partij zou kiezen voor Wagner. Hier volgt zijn artikel, gevolgd door mijn ingezonden brief die ik zojuist naar de NRC-redactie stuurde:

Sof klimaat-artikel
De hoofdredacteur van het tijdschrift Remote Sensing is opgestapt. Twee jaar nadat zijn blad werd opgericht treedt Wolfgang Wagner waardig terzijde. Eind juli plaatste Remote Sensing een artikel van de hand van notoire klimaatsceptici dat de peer review nooit had mogen passeren. Dat vindt hij zelf, bij nader inzien, en dat vonden gerenommeerde klimaatwetenschappers al toen ze het roken.

Het gaat om een provocerende publicatie van Roy Spencer en William Braswell, beiden verbonden aan de University of Alabama in Huntsville. In het artikel maken ze aannemelijk dat het inzicht in de stralingshuishouding van de aarde

nog volkomen onvoldoende is, misschien omdat de rol van wolken slecht begrepen wordt, en dat het panel IPCC klimaatmodellen hanteert die de te verwachten temperatuurstijging zwaar overschatten. Voor hun analyse onderzochten de twee de relatie tussen de temperatuur aan het aardoppervlak en de uitstraling van de aarde aan de bovenzijde van de atmosfeer, zoals satellieten die meten kunnen.

De universiteit had er een ronkend persbericht bij gestopt en het geheel is met gejuich ontvangen door de verenigde klimaatsceptici, door Forbes en door Fox News. Eindelijk was een gapend gat in het klimaatalarmisme geschoten. Binnen een maand werd het artikel 56.000 keer gedownload.

Het stuk had een standaard peer review door drie ervaren reviewers ondergaan. Hun kritiek was verwerkt en je mocht dus aannemen dat de methodiek deugde en dat de claims juist waren. Dat bleek niet het geval, zoals Wagner al uit blogs en brieven vernam voor de drukinkt droog was. De redactie had door onoplettendheid en onervarenheid (Remote

Sensing is helemaal geen klimaatblad) net die drie reviewers gekozen die het politiek en klimatologisch erg met Spencer en Braswell eens waren.

De test die de twee hadden uitgevoerd was een jaar eerder al door klimaatwetenschapper Kevin Trenberth c.s. verricht met een veel beter model en een veel betere statistische analyse. Het had niets verontrustends opgeleverd. Maar S. & B. noemen Trenberth helemaal niet in hun referenties.

Mijn redacteuren hadden dat moeten opmerken, zegt Wagner. Maar in de eerste plaats verwijt hij de auteurs zelf wangedrag. De vraag is nu waarom die hun artikel niet terugtrekken, schrijft de site Retraction Watch.
Karel Knip

Hier mijn ingezonden brief. De enige echte fout van Knip is dat hij de reactie van Retraction Watch verkeerd heeft weergegeven. De rest is meer een kwestie van perceptie.

Sof klimaat-artikel
Wat zit het klimaatdebat toch eenvoudig in elkaar. Je hebt de goeden, ook wel ‘gerenommeerde klimaatwetenschappers’ genoemd, en je hebt de kwaden, zij heten ‘notoire klimaatsceptici’ of beter nog, klimaatontkenners. De sceptici doen niets anders dan ‘provoceren’. De gerenommeerde klimaatonderzoekers vertellen ons dat CO2 de boosdoener is.

Nu is er weer eens ruzie. Twee sceptici, Roy Spencer en William Braswell, publiceerden een ‘provocerend’ artikel in het blad Remote Sensing. De hoofdredacteur, Wolfgang Wagner, was zo ontstemd over de aandacht die het artikel kreeg dat hij zijn functie neerlegde. Hij ‘treedt waardig terzijde’, schreef NRC (Sof klimaat-artikel, 10 september).

Hoe ‘waardig’ is zijn vertrek? In een hoofdredactioneel verklaart Wagner dat de review procedure volledig formeel gezien correct was. Drie ervaren reviewers beoordeelden het artikel en de gevraagde revisies waren door Spencer en Braswell aangebracht. Toch vindt hij nu dat er fundamentele fouten in het artikel zitten en dat het artikel daarom onterecht geaccepteerd was.

Wat die fundamentele fouten zijn, schrijft Wagner echter niet. Een normale gang van zaken is dat opponenten een commentaar indienen waarop Spencer en Braswell dan weer kunnen reageren. Hun belangrijkste opponent, Andrew Dessler, heeft inmiddels gereageerd in Geophysical Research Letters. Naar aanleiding daarvan komt er online een discussie op gang tussen Dessler en Spencer. Het is nog maar de vraag wie er als ‘winnaar’ uit dit wetenschappelijke debat naar voren komt.

In het ergste geval had Wagner het artikel kunnen terugtrekken. Het NRC-artikel eindigt echter met deze zin: ‘De vraag is nu waarom die [Spencer en Braswell, red.] hun artikel niet terugtrekken, schrijft de site Retraction Watch.’ Retraction Watch schreef dit echter helemaal niet. Zij vonden het juist curieus dat Wagner aftrad zonder dat het artikel terug getrokken was. Ze vroegen hem of Remote Sensing het artikel alsnog zou terugtrekken. Nee, antwoordde Wagner, want formeel is de procedure correct verlopen. Hij maakt een ‘nobel gebaar’, schrijft Retraction Watch, ‘maar is dit het beste voor de wetenschap?’

Laten we accepteren dat er een legitiem wetenschappelijk debat gaande is. Spencer en Braswell zijn net zo ‘gerenommeerd’ als hun opponenten. Het is overigens goed dat Wagner is opgestapt. Want als je de hitte van het klimaatdebat niet aan kunt, dan heb je in zo’n functie niets te zoeken.

Marcel Crok
Amsterdam

[Update: zowel Bart Verheggen als cRR Kampen vonden mijn weergave van Wagners woorden (‘de review procedure was volledig correct’) niet juist. Wagner heeft het wel degelijk zo gezegd op de website Retraction Watch:

No, neither the publisher nor I have so far considered this. On the one hand, as I wrote in the editorial, formally everything was correct with the review. On the other hand we believe that it is much better to treat this issue in an open and scientific manner. Therefore the publisher is already working on inviting the science community to respond to this paper.

Ze hebben echter wel gelijk dat Wagner dit niet in zijn oorspronkelijke hoofdredactioneel heeft geschreven. Vandaar dat ik de tekst heb aangepast en ‘volledig’ heb vervangen door ‘formeel’. Ik zal deze wijziging ook doorgeven bij NRC.]

0 0 stemmen
Artikel waardering